Szlachetność i wyjątkowość wina znana jest od wieków, a ich przejawy możemy obserwować w wielu sytuacjach – od samych metod i szacunku do uprawy winorośli, poprzez proces tworzenia napoju, jego późniejsze leżakowanie i przechowywanie, aż po zakup i spożywanie w wyjątkowych chwilach. To właśnie sposób, w jaki dojrzewa, a następnie jest trzymane sprawia, że trunek zyskuje oryginalne cechy, w tym aromat i smak. Dowiedz się, jak dużą rolę odgrywa sposób przechowywania wina i dlaczego dębowe beczki na wino są do tego idealne.
Wino jest wysoce cenionym napojem od zarania dziejów
Wytwarzanie wina towarzyszyło wielu dawnym cywilizacjom. Zróżnicowane metody uprawy winorośli, a następnie oporządzania jej owoców doprowadziły do powstania wielu gatunków wina, które tworzone jest z różnych szczepów gronowych. Na przestrzeni wieków alkohol ten pełnił ogromną rolę w życiu codziennym mieszkańców przede wszystkim terenów Basenu Morza Śródziemnego i Czarnego, którzy wykorzystywali wino do celów konsumpcyjnych, a nawet obrzędów religijnych. Starożytni Grecy wyprawiali ogromne święta na cześć antycznego boga wina – Dionizosa, a Dionizje były jednym z najważniejszych dni w ich corocznym kalendarzu. Tradycję tę podchwycili także Rzymianie, którzy obchodzili bliźniacze Bachanalia – huczne święto ku czci boga Bachusa. Wino było i wciąż jest szlachetnym napojem, który pojawiał się na szlacheckich i królewskich stołach. Winnice porastały zbocza siedziby polskich królów na Wawelu, a sami monarchowie upodobali sobie między innymi wino z węgierskiego regionu Tokaj, które masowo sprowadzali na tereny ówczesnej Polski.
Dziś wino jest niemal nieodłącznym elementem wykwintnych kolacji i ważnych uroczystości. W piękny sposób nadaje klasy i szyku wyjątkowym chwilom. Stanowi ono także świetny pomysł na prezent, nie tylko dla wybitnych smakoszy i kolekcjonerów trunku, ale także amatorów doceniających smak, potrafiących rozkoszować się winnymi aromatami.
Czy sposób przechowywania wina ma wpływ na jego walory?
Smak i jakość wina zależą przede wszystkim od szczepu wykorzystanego do produkcji wina. Winorośle, jak wspomniano, ze względu na charakter upraw, miejscowy klimat oraz glebę, a także modyfikacje wykształciły wiele różnych odmian. Podróżując przez malownicze regiony winiarskie Europy i reszty świata możemy oglądać różny sposób uprawy. Najbardziej popularne są szachownicowe pola, na których w rzędach rosną winorośle pnące się po rzędach lin lub drutów rozciągniętych między słupkami. Taki sposób upraw można oglądać między innymi w Alzacji i Szwarcwaldzie, na Morawach oraz w Tokaju. Na wawelskim wzgórzu w niedawnych latach introdukowano na nowo winorośle, które uprawia się tam w tradycyjny dla miejsca sposób – oplatają one wbite w ziemię drewniane pale. Na wyspach wulkanicznych, na przykład na greckiej Santorini można zauważyć dość nietypowy sposób uprawy – winorośle zaplecione są w swoiste wianki, a rosnąc przy ziemi opierają się silnie wiejącym tu wiatrom.
Jednak nie tylko dobranie szczepów winogron odgrywa decydującą rolę na finalny efekt smakowy, zapachowy i kolorystyczny wina. Wpływ na nie ma również sposób przechowywania. Jednym z najpopularniejszych jest przechowywanie trunku w dębowych beczkach na wino. Ta metoda znana jest od wielu wieków, a drewno, z którego zbudowane są beczki nadaje napojowi wyjątkowych walorów. Wśród nich warto wyróżnić przede wszystkim smak i zapach, które w stopniu zależnym od beczek przesiąknięte są wyjątkowym aromatem drewna. Niekiedy dębowe beczki na wino wypalane są od środka, dzięki czemu alkohol uzyskuje nieco wędzonego posmaku.
Beczki na wino – czy to najlepszy sposób przechowywania trunku?
Stosowanie beczek na wino do leżakowanie i przechowywania gronowego alkoholu jest zdecydowanie najpopularniejszym sposobem wykonywania tego typu czynności. Dąb stał się najczęściej wykorzystywanym surowcem do tworzenia beczek na wino dopiero w średniowieczu, choć to już Celtowie byli prekursorami bednarstwa z wykorzystaniem tego rodzaju drewna. W starożytności beczki konstruowane były z drzew iglastych, jak jodła, a także liściastych, w tym buku, kasztanowca i wiśni. Dąb ze względu na właściwości drewna pozostał natomiast głównym budulcem beczek. Największy wpływ miała na to zwarta struktura, przez którą z ogromną trudnością przesiąka ciecz, a jednocześnie do wnętrza dociera bardzo silnie ograniczona ilość tlenu, co zapobiega zachodzeniu niepożądanych reakcji chemicznych, a niewielki dostęp tlenu pozwala fermentować winu w całej beczce w jednakowy sposób. Do budowy dębowych beczek na wino wykorzystuje się przede wszystkim drewno dębu amerykańskiego i francuskiego.
Zaletą przechowywania wina czerwonego w dębowych beczkach jest polimeryzacja tanin w leżakującym trunku. Podczas przechowywania w dębowych beczkach w winie wytrącają się również kwasy, czego efektem jest łagodniejszy smak napoju.
Uważa się, że do produkcji dębowych beczek na wino najlepiej nadają się leciwe drzewa – ponad stupięćdziesięcioletnie, których zwarta struktura w najlepszy sposób ogranicza interakcje napoju z otoczeniem. Przed wykonaniem beczki drewno powinno być poddane najlepiej kilkuletniemu procesowy suszenia, co w naturalny sposób pozwoli solidnie wzmocnić materiał i jednocześnie zapobiegnie jego pękaniu.
Czy walory uzyskane podczas przechowywania wina w dębowych beczkach da się zastąpić?
Dębowe beczki na wino z jednej strony to najlepszy sposób na przechowywanie i fermentację trunku, z drugiej natomiast nie należy on do najtańszych sposobów. Należy jednak pamiętać, że chcąc uzyskać wysokiej jakości trunek, pełen głębokich i szlachetnych aromatów, warto wykorzystać właśnie ten sposób przechowywania. Wśród producentów wina można spotkać się z tymi, którzy pewne procesy chcą potraktować szybkim spacerem ścieżką na skróty. Popularnym sposobem nadania w niemal natychmiastowy sposób winu właściwości, które nabyłoby ono podczas przechowywania w dębowej beczce jest zanurzanie w napoju dębowych wiórek. Czy ten sposób jest skuteczny? Cóż, wytrawny smakosz z pewnością prędko zorientuje się, że zapach i smak zostały dodane sztucznie. Szlachetność i wyjątkowość napoju przechowywanego w dębowej beczce na wino są trudne do podrobienia prostymi i szybkimi metodami.
