Zaręczyny już za Wami, zdecydowaliście się na ślub cywilny, ale nie wiecie od czego zacząć? To zupełnie normalne, w końcu ślubu nie bierze się codziennie. Dlatego właśnie powstał ten wpis, w którym postaram się przybliżyć Wam „jak ugryźć” ten temat.
Zakładam, że nie ma żadnych przeszkód, żebyście mogli się pobrać, jednak na wszelki wypadek przypomnę kiedy, według prawa, możecie zawrzeć związek małżeński:
- jeśli jesteście pełnoletni*,
- jeśli nie jesteście rodzeństwem,
- jeśli nie jesteście spokrewnieni w linii prostej,
- jeśli nie jesteście spowinowaceni w linii prostej*,
- jeśli nie jesteście w stosunku przysposobienia,
- jeśli żadne z Was nie choruje na chorobę psychiczną*,
- jeśli żadne z Was nie jest niedorozwinięte umysłowo*,
- jeśli żadne z Was nie jest ubezwłasnowolnione.
* Kobieta, która ukończyła 16 lat może wziąć ślub za zgodą sądu. W pozostałych przypadkach oznaczonych gwiazdką również sąd może udzielić zgody na zawarcie małżeństwa.
Ślub cywilny -od czego zaczynamy?
Na wstępie powinniście podjąć dwie kluczowe decyzje, które będą miały wpływ na to jakie działania podjąć. Zastanówcie się kiedy mniej więcej chcecie wziąć ślub – czy to będzie za 3 miesiące, pół roku, rok czy może dwa lata oraz czy chcecie organizować przyjęcie (o ile w ogóle jest to w planach) w jakimś konkretnym miejscu. A dlaczego jest to takie ważne? Bardzo często bywa tak, że to właśnie dostępność wolnych terminów w wymarzonym przez nas miejscu wesela ma największy wpływ na wybór konkretnej daty ślubu. Dlatego najlepiej na samym starcie skontaktować się z właścicielem czy menadżerem i zapytać o dostępność sali w okresie, który Was interesuje. Zanotujcie dostępne terminy, żeby być przygotowanym na pierwszą rozmowę z urzędnikiem. Natomiast jeżeli lokalizacja przyjęcia ma dla Was drugorzędne znaczenie to śmiało możecie od razu wybrać się do urzędu.
Kiedy dokładnie udać się do Urzędu Stanu Cywilnego?
Datę ślubu cywilnego możecie oficjalnie ustalić najwcześniej na 6 miesięcy przed planowaną datą uroczystości. Dlaczego? Bo tylko przez 6 miesięcy są ważne Wasze zapewnienia, że nie są znane Wam żadne okoliczności wyłączające zawarcie małżeństwa (wspominałam o nich na początku tekstu). Wiem, że dla niektórych z Was taka perspektywa może być odrobinę przerażająca – przecież inne rezerwacje i formalności związane z przyjęciem często trzeba zarezerwować dużo wcześniej. Jednak nie martwcie się, sporo Urzędów Stanu Cywilnego dopuszcza rezerwowanie terminów nawet na rok do przodu. Po prostu później, najwcześniej na pół roku przed planowanym ślubem (ale nie później niż 31 dni), musicie udać się do urzędu z kompletem dokumentów i oficjalnie potwierdzić wcześniejsze ustalenia. Jeżeli zależy Wam na ustaleniu terminu wcześniej niż pół roku przed planowaną datą, po prostu zadzwońcie do swojego urzędu i upewnijcie się, że jest taka możliwość.
Ślub cywilny ile się czeka?
W przypadku, gdy zależy Wam na szybkim zawarciu małżeństwa pamiętajcie, że istnieje także inne ograniczenie. Ślub może odbyć się najwcześniej po upływie miesiąca (31 dni) od złożenia zapewnienia. W szczególnych przypadkach istnieje możliwość odstąpienia od tej reguły, jednak należy to odpowiednio uzasadnić. Decyzję w tej kwestii podejmuje kierownik danego USC według własnego uznania.
Ślub cywilny koszt przyspieszenia
Koszt przyspieszenia terminu ślubu to 39 zł.
Do jakiego udać się urzędu?
Urzędy Stanu Cywilnego nie są objęte żadną rejonizacją, dlatego należy pójść do tego urzędu, w którym chcecie wziąć ślub. W przypadku, gdy wymarzyliście sobie ślub w plenerze – do urzędu właściwego dla lokalizacji miejsca planowanej Uroczystości.
Dokumenty do ślubu cywilnego, czyli co trzeba mieć ze sobą
Do urzędu musicie zgłosić się oboje (niekoniecznie razem) z kompletem poniższych dokumentów:
- ważne dokumenty tożsamości (dowody osobiste lub paszporty),
- dowód opłaty skarbowej (84 zł – opłata za sporządzenie aktu małżeństwa).
- NIE JEST konieczne dostarczanie aktów urodzenia, ponieważ znajdują się one w ogólnopolskim systemie informatycznym. Warto jednak wcześniej, telefonicznie lub osobiście, upewnić się, że urząd, do którego się wybieracie posiada Wasze akty. W innym wypadku czeka się do 10 dni na pobranie dokumentów, więc jeśli tego nie sprawdzicie, a Waszych aktów nie będzie w systemie, czeka Was ponowna wizyta.
Dokumenty do ślubu – szczególne przypadki
- Jeżeli na zawarcie ślubu potrzebna jest zgoda sądu – zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa,
- Jeżeli jedno z przyszłych małżonków reprezentowane będzie na ślubie przez pełnomocnika – zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika oraz pełnomocnictwo,
- Jeżeli któreś z narzeczonych jest obywatelem Polski, ale nie posiada polskich aktów stanu cywilnego i do tej pory nie brało ślubu – zagraniczny odpowiednik aktu urodzenia,
- Jeżeli któreś z narzeczonych jest obywatelem Polski, ale nie posiada polskich aktów stanu cywilnego i ma już za sobą związek małżeński – zagraniczny odpowiednik aktu małżeństwa wraz z dokumentem, który potwierdzi ustanie albo unieważnienie małżeństwa albo dokumentem, który potwierdzi nieistnienie małżeństwa.
Jedno z narzeczonych jest cudzoziemcem – czy to problem?
Samo zawarcie małżeństwa z osobą niebędącą obywatelem Polski nie jest oczywiście żadnym problemem. Musicie jednak przygotować się na pewne dodatkowe formalności. Jeżeli osoba ta nie mówi w języku polskim niezbędna jest obecność tłumacza, który pomoże w rozmowie z urzędnikiem (zarówno podczas ustalania terminu, jak i w czasie ślubu!). Konieczne jest również dostarczenie zaświadczenia, które potwierdzi, że osoba ta może bez przeszkód zawrzeć związek małżeński według prawa obowiązującego w kraju swojego pochodzenia. W przypadku kiedy urzędnik stwierdzi, że przedłożony dokument nie zawiera wystarczających informacji do sporządzenia aktu małżeństwa może poprosić o dostarczenie dodatkowo aktu urodzenia. A w przypadku osoby, która była już zamężna/żonata – dodatkowo aktu małżeństwa z potwierdzeniem, że związek już nie istnieje.
Wszystkie dokumenty do ślubu muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego lub ewentualnie – polskiego konsula.
Ślub cywilny poza Urzędem – jak to wygląda pod względem formalnym?
Jeszcze nie tak dawno ślub poza urzędem dozwolony był tylko w wyjątkowych przypadkach. Wyrażano na niego zgodę głównie, gdy chodziło o ceremonię na terenie szpitala czy więzienia. Jednak dzięki nowelizacji ustawy, od marca 2015 r. organizacja ślubu poza urzędem stała się dużo prostsza. Żeby uzyskać zgodę na taki ślub należy złożyć wniosek do kierownika Urzędu Stanu Cywilnego właściwego dla miejsca planowanej uroczystości. W podaniu należy wskazać dokładnie, gdzie chcielibyście, aby odbył się Wasz ślub, ponieważ urzędnik zobowiązany jest do skontrolowania czy spełnia ono warunki określone ustawą. Miejsce zawarcia małżeństwa musi zapewniać zachowanie uroczystej formy oraz bezpieczeństwo osób obecnych przy składaniu oświadczeń. Jak się domyślacie – o dachu wieżowca raczej możecie tylko pomarzyć, ale ogród przy sali weselnej jest na wyciągnięcie ręki. Pamiętajcie, że o akceptacji lub odrzuceniu wniosku decyduje subiektywna ocena kierownika USC, dlatego do podania warto się przyłożyć i najlepiej podać jakiś argument przemawiający za wyborem właśnie tej lokalizacji.
Ślub cywilny koszt poza Urzędem rośnie
Ślub poza urzędem wiąże się nie tylko z dodatkowymi formalnościami, ale również kosztami – oprócz standardowej opłaty w wysokości 84 zł – za taki ślub należy uiścić opłatę dodatkową 1000 zł. Chyba, że ma odbyć się na terenie szpitala lub zakładu karnego – w takim wypadku nie ma żadnych dodatkowych kosztów.
Data ślubu ustalona – co dalej?
Teraz pozostało Wam się cieszyć ostatnimi chwilami narzeczeństwa i przygotowywać się do uroczystości. W ferworze organizacji pamiętajcie o tym, że nie zostawić zapraszania Waszych Gości na koniec. Warto zrobić to od razu po ustaleniu terminu, żeby dać Gościom czas na dostosowanie swoich planów, tak aby zdołali pojawić się na ślubie i weselu. Oczywiście w kwestii zaproszeń i innych elementów papeterii możecie liczyć na moją pomoc.
Jak wygląda ślub cywilny?
Na ślub powinniście stawić się wraz ze świadkami około pół godziny przed wyznaczoną godziną uroczystości. W tym czasie urzędnik udzielający ślubu potwierdzi tożsamość zarówno Waszą, jak i świadków, dlatego konieczne jest, żebyście posiadali przy sobie dowody lub paszporty. Później, o ustalonej godzinie, rozpocznie się ceremonia, podczas której złożycie zgodne oświadczenia o świadomości praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa oraz o wyborze nazwisk (więcej w akapicie „Wybór nazwiska”). Na końcu urzędnik wygłosi formułę podsumowującą i podpiszecie akt małżeństwa. Całość trwa około 15 minut.
Wybór nazwiska po ślubie
Podczas uroczystości konieczne będzie złożenie oświadczenia jakie nazwiska wybieracie dla siebie oraz jeżeli będziecie w przyszłości mieć dzieci – również i dla nich.
W kwestii brzmienia Waszych nazwisk po ślubie są trzy możliwości:
- możecie oboje zostać przy Waszych obecnych nazwiskach,
- jedno z Was może zmienić nazwisko na nazwisko współmałżonka,
- możecie dodać do swojego nazwiska, jako drugi człon, nazwisko współmałżonka (kolejność nazwisk jest dowolna).
W przypadku nazwisk dla dzieci sprawa jest nieco prostsza. Jeśli przyjmiecie jedno, wspólne nazwisko, oświadczenie dotyczące nazwiska dzieci nawet nie będzie konieczne. W innej sytuacji możecie zdecydować czy dziecko ma nosić nazwisko jednego z Was czy nazwisko dwuczłonowe, utworzone z nazwisk obojga rodziców.
Ślub cywilny FAQ
Czy świadkiem panny młodej może być mężczyzna?
W społeczeństwie utarło się, że świadkiem panny młodej powinna być kobieta, a pana młodego mężczyzna. Oczywiście może tak być, jednak nie jest to żaden wymóg formalny. Świadkiem na ślubie może być osoba pełnoletnia, dowolnej płci, posiadająca ważny dowód osobisty (lub paszport) i porozumiewająca się w języku polskim (w innym wypadku konieczna jest obecność tłumacza lub biegłego).
Czy można na ślub cywilny ubrać się w białą suknię ślubną?
Pewnie, że tak! Wiele osób sądzi, że białe, długie suknie ślubne zarezerwowane są wyłącznie dla ślubów kościelnych, a to nie prawda. Zarówno strój panny młodej, jak i pana młodego może być dowolny. Powinien jednak pasować do powagi uroczystości, w końcu ślubu udziela Wam urzędnik państwowy. Nie przejmujcie się jednak żadnymi zabobonami czy tym co ludzie powiedzą – jeśli macie ochotę ubrać białą suknię i welon to wybierzcie ten zestaw bez wahania! Sama uczestniczyłam kilka razy w ślubach cywilnych i tylko raz panna młoda nosiła coś innego niż białą, długą suknię.
Czy podczas ślubu cywilnego można wygłosić własną przysięgę zamiast tej standardowej?
Niestety nie. Ślub jest to swego rodzaju umowa zawierana przed urzędnikiem państwowym i żeby była ważna musi zawierać konkretną formułę. Dlatego jeśli zależy Wam na własnych przysięgach zawsze możecie rozważyć dodatkowo ślub humanistyczny.
Czy obrączki na ślubie są konieczne?
Nie. Obrączki mają tylko znaczenie symboliczne, więc jeżeli nie planujecie ich nosić po ślubie to nie warto nawet ich kupować. Wystarczy, że poinformujecie urzędnika wcześniej, że nie będziecie mieć obrączek, a wtedy nie odczyta fragmentu mowy na temat wymieniania się nimi. Jak widzicie, tak naprawdę sceny z filmów kiedy to wszyscy wpadają w panikę, że ślub się nie odbędzie, bo świadek zgubił obrączki można włożyć między bajki